Onderhoud Kapitaalgoederen

Algemeen

Deze paragraaf bevat het beleid ten aanzien van het planmatig onderhoud van de gemeentelijke
kapitaalgoederen. Aan de orde komen het integraal Beheerkwaliteitplan (Bkp) met de onderliggende plannen en het gemeentelijk gebouwenbestand. Aan het einde van de paragraaf is een tabel met kerncijfers en een overzicht van de in de begroting 2017 en meerjarenramingen 2018-2020 geraamde onderhoudskosten van de kapitaalgoederen opgenomen. Het beleid ten aanzien van (de kwaliteit van) het onderhoud van kapitaalgoederen is direct van invloed op de jaarlijkse lasten die daarmee zijn gemoeid.

Onderwerpen

Onderhoud Kapitaalgoederen
Integraal Beheerkwaliteitplan
Kwaliteit en variëteit van de leefomgeving zijn belangrijke uitgangspunten voor de leefbaarheid van de
omgeving. Het Bkp voorziet in instrumenten waarmee de kwaliteit van de fysieke omgeving op een eenduidige manier vastgesteld kan worden. Binnen dit kwaliteitsbeleidskader worden gebieden getypeerd en gekoppeld aan gewenste kwaliteitsbeelden. Het Bkp is dus het overkoepelende plan van de verschillende beleid- en beheerplannen voor bijvoorbeeld wegen, rioleringen, waterbeheer, groen, openbare verlichting, enz. Het BKP is in 2016 of wordt uiterlijk in 2017 geactualiseerd ivm met bijvoorbeeld wijzigingen in het Damcentrum, Leidsenhage en Huygenskwartier Op de onderliggende plannen wordt hierna ingegaan. De financiële consequenties voortvloeiende uit het Bkp zijn verwerkt in de verschillende beheerplannen en in de begroting 2017. De beeldkwaliteit van de openbare ruimte wordt gemonitord conform de landelijke CROW (Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in grond-, water- en wegenbouw) beeldmeetlatten. Dit is landelijk een methode die aansluit op beheerssystemen en onderhoudsbestekken. In 2015 is het monitoringsplan herzien waarbij 1 x per maand de openbare ruimte wordt gemonitord op de behaalde beeldkwaliteit.

Beheerplannen	Bestuurlijk vastgesteld d.d.	Looptijd t/m	Financiële vertaling in begroting	Opmerking
Wegen	2017	2017 – 2021		Vaststelling Q1 2017
Kunstwerken	2017	2017 – 2021		Vaststelling Q3 2017
Beschoeiingen en duikers	2017	2017 – 2021		Vaststelling Q3 2017
Watergangen (WRP)	2015	2015 - 2021	Ja
Riolering (WRP)	2015	2015 - 2021	Ja
Groenbeheerplan Wijk ‘t Lien	2013	2013 - 2017	Ja
Groenbeheerplan Wijk de Rietvink	2013	2013 - 2017	Ja
Groenbeheerplan Wijk Leidschendam-Zuid/Zeeheldenwijk	2015	2015 - 2019	Ja
Groenbeheerplan Wijk Voorburg West	2016	2016 - 2020	Ja
Groenbeheerplan Wijk Park Leeuwenbergh	2016	2016 - 2020	Ja
Speelvoorzieningen	2016	2016 - 2025	Ja
Openbare verlichting	2016	2016 - 2020	Ja
Verkeersregelinstallaties	2016	2016 - 2025	Ja
Verkeersvoorzieningen	2016	2016 - 2020		Vaststelling Q4 2016
Gebouwen	2015	2015 - 2020	Ja

Onderhoud Kapitaalgoederen
Wegen
Het beleid ten aanzien van wegen ligt vast in het Bkp. In 2017 vormen de technische inspecties, die in het najaar van 2016 zijn uitgevoerd, de belangrijkste input voor de te leveren beheer inspanning. Daarnaast zijn ook de uitkomsten van de schouwen gebruikt bij het opstellen van de uitvoeringsplannen. Tevens wordt in 2017 een beheerplan wegen opgesteld. Na bestuurlijke vaststelling zal dit beheerplan o.a. de input leveren om te bezien of er een andere wijze van financiering tot de mogelijkheden behoort. Het onderhoudsprogramma elementenverharding wordt voor de gehele gemeente Leidschendam-Voorburg berekend en vastgesteld. Het jaarprogramma voor elementen- en asfaltverhardingen is in eerste kwartaal van 2017 beschikbaar. Zowel uit de technische inspecties voor het wegbeheerprogramma als uit het schouwen in het kader van het Bkp blijkt dat het kwaliteitsniveau aan de gestelde normen (gemiddeld niveau B) van veiligheid en beeldkwaliteit voldoet.
Onderhoud Kapitaalgoederen
Kunstwerken
De kunstwerken voldoen aan de gemeentelijke kwaliteitseisen. In 2017 wordt een beheerplan kunstwerken opgesteld tezamen met beschoeiingen en duikers. Na bestuurlijke vaststelling zal dit beheerplan de input vormen voor de uit te voeren maatregelen in 2017 en verder. Bij gebruik van houten onderdelen zal gebruik worden gemaakt van FCS-gekeurd hout. Bij overige onderdelen zal steeds een onderhoudsvrije of onderhoudsarme keuze worden gemaakt.
Onderhoud Kapitaalgoederen
Riolering en (grond)water
Gemeenten hebben een steeds grotere rol bij het beheer van regen- en grondwater in bebouwd gebied. De gemeente is verantwoordelijk voor transport en verwerking van water in het openbaar gebied. Het nieuwe Water en Rioleringsplan 2016-2021 (WRP) is in december 2015 vastgesteld door de gemeenteraad. Dit WRP vervangt het afgelopen Gemeentelijk Riolerings Plan (GRP) en Waterplan. In het WRP zijn het gemeentelijke beleid en de maatregelen opgenomen om aan de vigerende milieuwetgeving te voldoen en bevat het aanleggen, vervangen en verbeteren van riolering, drainage, gemalen en duikers en de financiële dekking.
In 2017 worden het beleid en de maatregelen, zoals opgenomen in het WRP in lijn met de vigerende milieuwetgeving gecontinueerd. Hiermee wordt een sterke kwalitatieve bijdrage geleverd aan het beleidsuitgangspunt dat het water in de gemeente een bijdrage levert aan de waterkwaliteit, de kwaliteit van de leefomgeving en ecologische waarden. Indien de bestaande riolering op basis van onderhoudsstaat vervangen dient te worden is het een beleidsuitgangspunt dat, waar technisch en ruimtelijk mogelijk, een gescheiden stelsel wordt aangelegd. Speciale aandacht gaat naar het zoveel mogelijk voorkomen van schade bij water op straat als gevolg van extreme neerslag (bui van de eeuw). Als de te verwachte grondwaterstanden daar aanleiding toe geven wordt ook drainage aangelegd. Het afkoppelen komt voor rekening van de gemeente tenzij er een samenwerking van gezamenlijke belangen speelt met andere partijen in de waterketen. Bij rioolvervangingen wordt nadrukkelijk de afstemming met overige infrastructurele disciplines gezocht en zo mogelijk op buurt of wijkniveau gewerkt. Bij de inrichting van het openbaar gebied speelt het voorkomen van schade door wateroverlast door extreme neerslag mee.
Onderhoud Kapitaalgoederen
Stedelijk Waterbeheer
In 2015 zijn met het Hoogheemraadschap van Delfland en het Hoogheemraadschap van Rijnland nadere afspraken gemaakt over samenwerking bij het beheer (baggeren) van het stedelijk water. Het uitgangspunt van verdere besprekingen is dat Rijnland en Delfland het beheer van alle gemeentelijke watergangen in opdracht van de gemeente uit gaat voeren.
De voorbereiding en uitvoering van baggerwerkzaamheden van de 3 partijen zijn al vanaf 2013
beter afgestemd. In 2011 is een Bagger- en Beschoeiingenplan 2011-2020 uitgewerkt en in een uitvoeringsplanning geëffectueerd. In 2017 zal de uitvoering ervan worden gecontinueerd waarbij de realisatie meer gericht zal zijn op het omzetten van harde beschoeiingen tot meer natuurvriendelijker oevers. Waar mogelijk worden deze werkzaamheden integraal met overige beheermaatregelen in de buitenruimte uitgevoerd.
De visie van het gemeentelijke waterplan is vertaald naar concrete projecten c.q. maatregelen
op het gebied van stedelijk waterbeheer. Deze projecten maken zoveel mogelijk deel uit van de herinrichting van wijken en worden zoveel mogelijk gefinancierd uit beheergelden. Daarnaast worden in het WRP onderzoeksprojecten opgenomen. Waar dit wettelijk gezien mogelijk is, vindt financiering via de rioolheffing plaats. De overige projecten komen ten laste van de algemene middelen.
Waterplan. In het WRP zijn het gemeentelijke beleid en de maatregelen opgenomen om aan de vigerende milieuwetgeving te voldoen en bevat het aanleggen, vervangen en verbeteren van riolering, drainage, gemalen en duikers en de financiële dekking.
Onderhoud Kapitaalgoederen
Groen
Het Groenstructuurplan biedt met het Bkp en de in 2013 vastgestelde bomennota de uitgangspunten voor het beheer en onderhoud van het groen. Deze plannen vormen de basis voor de uitwerking van de wijkgroenbeheerplannen. Het wijkgroenbeheerplan voor ’t Lien/De Rietvink is in juni 2013 vastgesteld door het college. In 2017 worden de renovatiemaatregelen die hierin worden voorgesteld, uitgevoerd. Het wijkgroenbeheerplan voor Leidschendam-Zuid/Zeeheldenwijk en het wijkgroenbeheerplan voor Voorburg West is in 2015 vastgesteld door het college. De voorgestelde renovatiemaatregelen worden volgens plan uitgevoerd. In 2016 volgt Voorburg Oud/Midden en Prinsenhof. In 2017 wordt een wijkgroenbeheerplan voor de wijk Bovenveen opgesteld.
In 2015-2016 is in de wijk De Zijde het riool en de gas- en waterleiding vervangen. In de toekomst zal de groenrenovatie steeds vaker samen oplopen met rioolvervanging en vervanging van kabels en leidingen. Hierbij worden de aanbevelingen uit de Bomennota overgenomen.
De wijkgroenbeheerplannen hebben een looptijd van 5 jaar en beschrijven een toekomstvisie voor het groen in de betreffende wijk.
Na de looptijd van vijf jaar zijn de meeste renovatiemaatregelen uit het plan uitgevoerd, maar blijven de gemaakte keuzes t.a.v. de beheergroepen en streefbeelden van kracht. Per jaar worden circa 2 beheerplannen opgesteld. Naar verwachting heeft in 2019 iedere wijk een wijkgroenbeheerplan.
Vanaf dat moment zal bekeken worden of het wijkgroenbeheerplan van de eerste wijk weer geactualiseerd dient te worden.
Onderhoud Kapitaalgoederen
Openbare verlichting
In 2017 worden op grond van het beheerplan diverse vervangingsprojecten voor openbare verlichting gerealiseerd. Belangrijk uitgangspunt bij de uitvoering van de vervanging is dat er zoveel mogelijk aangesloten wordt bij bestaande (integrale) projecten.
Belangrijkste vervangingslocaties:
- diverse locaties in Stompwijk,
- Duivenvoorde
- De Rietvink
- Voorburg Midden en Oud
Deze vervangingen leiden onder meer tot een jaarlijkse besparing op het energieverbruik van 3% en een betere kwaliteit openbare verlichting.
Onderhoud Kapitaalgoederen
Speelvoorzieningen
Het beleid is vastgelegd in het nieuwe Speelruimteplan “Buitengewoon spelen” 2016-2025. In 2016 is dit beleidsplan verder uitgewerkt in een Speelruimte-uitvoeringsplan. Hierin wordt vastgelegd welke speelplekken de komende jaren worden gerenoveerd. Gemiddeld zijn dat 7 tot 10 speelplekken per jaar. Dit zijn speelplekken waarvan de speeltoestellen zijn versleten en niet meer voldoen aan de gewenste inrichting. Bewoners en met name kinderen krijgen de gelegenheid om mee te denken over de nieuwe inrichting. In 2017 staan de speelplekken aan de Valkhof, Kooiland, Schadeken, Landlustlaan (2 stuks), ’t Hert, Sint Rafaëlstraat, Jan Mulderstraat en het Van Faukenbergeplein op de planning.
Onderhoud Kapitaalgoederen
Gebouwen en sportvoorzieningen
Het onderhoudsbeleid voor de gemeentelijke gebouwen is voor:
1. Gebouwen eigen huisvesting: conditie 1/2, uitstekende tot goede onderhoudstoestand afhankelijk van de ouderdom van het gebouw;
2. Schoolgebouwen: conditie 1/2, idem;
3. Verhuurde panden: conditie 2/3, goede tot redelijke onderhoudstoestand afhankelijk van de ouderdom van het gebouw en
4. Sportaccommodaties: conditie 2/3, idem.
Momenteel wordt gewerkt aan een nota kapitaalgoederen die tezijnertijd aan de raad ter goedkeuring zal worden voorgelegd.
Ad 1 en ad 2.
De doelstelling is dat de gebouwen voor de huisvesting van de gemeentelijke organisatie en het onderwijs in een uitstekende tot goede onderhoudstoestand verkeren afhankelijk van de ouderdom van het gebouw. Dit geeft een prettige werk- en leeromgeving wat de gebruikers aanzet tot betere prestaties. Deze gebouwen hebben zodoende een verzorgde uitstraling naar burgers en externe relaties van de gemeente en het onderwijs. Dit komt het imago van de gemeente ten goede.
Zoals bekend, zijn in de afgelopen tijd aanzienlijke investeringen gepleegd in de nieuwbouw en renovatie van panden voor de eigen organisatie, waardoor deze sinds kort in een uitstekende onderhoudstoestand verkeren. Voor de schoolgebouwen zijn diverse ontwikkelingen gaande waardoor een belangrijk deel daarvan ook tot de categorie ‘uitstekende onderhoudstoestand’ zal gaan behoren
Ad 3 en ad 4.
De verhuurde panden, de binnensportaccommodaties en de gemeentelijke gebouwen op de buitensportaccommodaties worden in een goede tot redelijke onderhoudstoestand gehouden, afhankelijk van de ouderdom van het gebouw. De gebruikers van de verhuurde panden zijn zelf verantwoordelijk voor het huurdersonderhoud vooral in het pand. Indien het huurdersonderhoud naar behoren wordt uitgevoerd in combinatie met het eigenarenonderhoud op basis van een goede tot redelijke onderhoudstoestand zal dat het pand een verzorgde uitstraling geven. Dit geeft de gebruikers een prettige omgeving. De sportbeleving van de gebruikers van de sportaccommodaties kan zodoende optimale vormen aannemen. De binnensportaccommodaties worden veelal zeven dagen per week van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat zeer intensief gebruikt wat een redelijke tot goede onderhoudstoestand rechtvaardigt. De buitensportvoorzieningen (velden e.d.) worden onderhouden conform de richtlijnen van de verschillende sportbonden. Daarbij zijn er de afgelopen jaren veel nieuwe en vernieuwde buitensportvoorzieningen aangelegd waarvan dus kan worden gesteld dat deze zich thans in een uitstekende onderhoudstoestand bevinden. Eind 2016 wordt voor de buitensportvelden een nieuw meerjaren beheerplan opgeleverd.
Het beheer van alle gemeentelijke gebouwen en buitensportvoorzieningen wordt uitgevoerd op basis van het bovenstaande beleid en in overeenstemming met de technische meerjarige onderhoudsplannen. In de begroting is rekening gehouden met de lasten van het meerjarige beheers- en onderhoudskader. Daarmee is het duurzaam in stand houden van de voorzieningen geborgd.

Soort	Eenheid	Hoeveelheid
Wegen elementverharding	m2	2.321.100
Wegen asfaltverharding	m2	625.900
Hoofdrijbanen in elementverharding	km	174
Hoofdrijbanen in asfaltverharding	km	84
Civiele kunstwerken	st.	199
Waterwegen	m1	26.000
Riool gemengd stelsel	m1	167.100
Riool gescheiden stelsel afvalwater	m1	36.200
Riool gescheiden stelsel hemelwater	m1	69.900
Rioolgemalen	st.	40
Drukriolering	st.	283
Openbaar groen *	ha	266
Gras	m2	1.522.851
Heesters	m2	472.570
Bosplantsoen	m2	240.542
Hagen *	m2	26.045
Bomen	st.	35.016
Speelplekken	st.	166
Lichtmasten	st.	12.818
Verkeersregelinstallaties	st.	47
Gemeentelijke gebouwen	st.	131
Verkeersborden	st.	9.437
Straatnaamborden	st.	3.100
Dragers	st.	5.487
Spiegels	st.	20
Fietsparkeervoorzieningen	st.	7.687
Hoogtebegrenzers	st.	7
Afzetpalen	st.	7.457
Bewegwijzering lokaal	st.	217
ANWB Bewegwijzering	st.	189

* Het groenareaal is op onderdelen kleiner geworden. Dit is het gevolg van het creëren van waterbergingscapaciteit in de woonomgeving. Het areaal hagen lijkt te zijn toegenomen, maar dit komt doordat dit areaal tegenwoordig wordt uitgedrukt in m2 en niet meer zoals voorheen in m1.

Onderhoudsbudgetten	2017	2018	2019	2020
Programma T0 Bestuur en Ondersteuning
Vastgoed	233.949	233.949	233.949	233.949
Huisvesting	2.397.788	2.397.788	2.397.788	2.397.788
Totaal Programma Bestuur en Ondersteuning	2.631.737	2.631.737	2.631.737	2.631.737
Programma T2 Verkeer en Vervoer
Schone leefomgeving	98.200	98.200	98.200	98.200
Infrastructuur & Verkeer	2.200.350	2.193.000	2.179.550	2.164.550
Totaal Programma Verkeer en Vervoer	2.298.550	2.291.200	2.277.750	2.262.750
Programma T3 Economie
Markten	7.000	7.000	7.000	7.000
Totaal Programma Economie	7.000	7.000	7.000	7.000
Programma T4 Onderwijs
Onderwijshuisvesting	132.336	132.336	132.336	132.336
Totaal Programma Onderwijs	132.336	132.336	132.336	132.336
Programma T5 Sport, cultuur en recreatie
Evenementen	3.500	3.500	3.500	3.500
Sportaccommodaties	518.871	518.871	518.871	518.871
Gymnastieklokalen	77.445	77.445	77.445	77.445
Sociaal-culturele gebouwen/voorzieningen	379.391	379.391	379.391	379.391
Waterwegen en beschoeiingen	52.475	52.475	52.475	52.475
Openbaar groen	1.925.510	1.931.760	1.938.010	1.938.010
Totaal Programma Sport, cultuur en recreatie	2.957.192	2.963.442	2.969.692	2.969.692
Programma T6 Sociaal domein
Kinderopvang accomodaties	92.760	92.760	92.760	92.760
Totaal Programma Sociaal domein	92.760	92.760	92.760	92.760
Programma T7 Volksgezondheid en milieu
Afval	6.287	6.287	6.287	6.287
Rioleringen	198.072	198.072	198.072	198.072
Begraafplaatsen	245.312	245.312	245.312	245.312
Totaal Programma Volksgezondheid en milieu	449.671	449.671	449.671	449.671
Totaal programma's	8.569.246	8.568.146	8.560.946	8.545.946